Tytułem wstępu przytoczę sytuację, która zdarza się przynajmniej raz dziennie.
Przychodzi klient do sklepu i mówi:
- Poproszę łańcuch do piły
- Do jakiej piły?
- O takiej do cięcia, wie Pan.
- A prowadnica jakiej długości
- Oooo taka – mówi klient machając rękami to w prawo, to w lewo
Niby nic nadzwyczajnego. Jednakże z uwagi na mnogość cech charakteryzujących dany łańcuch, przy tak szczątkowych informacjach ze strony klienta, dobór właściwego łańcucha to nie lada wyzwanie. Najprościej byłoby zabrać stary łańcuch na „wzór” lub etykietę z opakowania poprzednio kupionego.
Główne parametry charakteryzujące łańcuchy tnące:
1. Skok łańcucha (podziałka) – czyli odległość między kolejnymi ogniwami prowadzącymi. Należy pamiętać że podziałka musi być taka sama w każdym z elementów układu tnącego (łańcuch, prowadnica, kółko napędowe/bęben sprzęgła).
Najpopularniejsze podziałki, począwszy od najmniejszej to:
- 1/4″ – bardzo rzadko występująca na Polskim rynku, popularna zaś w Stanach Zjednoczonych. Jest ona stosowana przeważnie w pilarkach do jednej ręki i pilarkach na wysięgniku – okrzesywarkach.
- 3/8″ Picco – popularna podziałka w małych piłach łańcuchowych. Nazywana jest bardzo często 3/8″ Hobby.
- .325″ – pomimo iż odległość pomiędzy kolejnymi ogniwami prowadzącymi jest mniejsza niż w łańcuchu z podziałką 3/8 Picco, podziałka ta jest szeroko stosowana w profesjonalnych pilarkach.
- 3/8″ – stosowana jest w dużych pilarkach o mocy ponad 3,5 KM
- .404″ – niegdyś stosowana w największych piłach spalinowych, dziś jednak występująca wyłącznie w harwesterach – potężnych maszynach do ścinki drzewa
2. Szerokość ogniwa prowadzącego – większośc łańcuchów występuje w dwóch lub więcej odmianach; Standardowej, nieznacznie odchudzonej – przeznaczonej do maszyn o mniejszej mocy, oraz niekiedy grubszej powstałej na skutek „widzimisie” firmy wprowadzającej sprzęt na rynek.
Tak więc mamy:
- 3/8″ Picco: Standard 1,3mm / Microlite 1,1mm
- .325″: Standard 1,5mm / Microlite 1,3mm / Stihl 1,6mm
- 3/8″: Standard 1,5mm / Stihl 1,6mm
- .404″: 16H 1,6mm / 18H 2,0mm
3. Długość – czyli ilość ogniw prowadzących lub zębów tnących. Należy pamiętać że ilość ogniw prowadzących jest zazwyczaj 2 razy większa niż zębów – jednak nie jest to regułą. Zdarzają się łańcuchy z zębami co drugie ogniwo (np: w McCulloh’u), oraz łańcuchy z nieparzystą liczbą ogniw prowadzących. Długość jest zdeterminowana oczywiście zastosowaną prowadnicą. Oczywistym wydaje się fakt, że dłuższa nie oznacza lepsza. Układ tnący powinien być optymalnie dobrany do potrzeb. Im krótsza prowadnica tym mniejsze opory cięcia – co jest ważne szczególnie w pilarkach o małej mocy. Zbyt długa prowadnica, może być również mniej wygodna, z uwagi na ryzyko zaczepienia końcówką prowadnicy o ziemię.
4. Profil poprzeczny zęba tnącego – czyli jego kształt. Łańcuchy generalnie dzielimy na 2 grupy:
- Pełne dłuto – gdy krawędź tnąca w przekroju daje kąt prosty. Takie łańcuchy mają lepszą zdolność cięcia (skrawania), jednakże są podatniejsze na tępienie ponieważ tną samym czubkiem.
- Półdłuto – w przekroju ścięte na płask pod kątem 45 stopni, bądź zaokrąglone. Łańcuchy te skrawają nieco wolniej niż pełne dłuto, jednakże wolniej też się tępią. Zaleca się stosowanie szczególnie gdy materiał cięty może być zabrudzony (piaskiem, ziemią).
5. Dodatki – czyli różne rozwiązania zwiększające wygodę, bezpieczeństwo pracy i żywotność układu tnącego. Jak chociażby ogniwa „anty-odbciowe” zmniejszające odrzut łańcucha przy prostopadłym wejściu końca prowadnicy w materiał; czy też wypukłe blaszki łączników ogniw prowadzących polepszające smarowanie łańcucha. Należy pamiętać, że każde rozwiązanie ma zarówno zalety jak i wady. Otworki w ogniwie prowadzącym zapewniają lepszy transport oleju do odległych partii prowadnicy, niemniej osłabiają ogniwo, co w skrajnych wypadkach może prowadzić do jego rozerwania.
6. Producent – to właśnie od niego w największej mierze zależy jakość gotowego wyrobu. Do światowej czołówki w produkcji łańcuchów należy Grupa Blount, w której produkowane są łańcuchy firm:
- Oregon
- Dolmar / Makita
- Carlton
- Windsor
- Chipmaster
- ICS
W tym miejscu chciałbym zaznaczyć, że wszystkie za wyjątkiem ICS (produkującego specjalistyczne łańcuchy do betonu i cegły) dostępne są w Naszej firmie. To tak tytułem „autoreklamy”
Pozostaje jeszcze zaznaczyć, że z uwagi na coraz większą skale podrabiania układów tnących firmy Oregon, należy się zaopatrywać w nie wyłącznie u sprawdzonych sprzedawców. Z drugiej zaś strony „bezpiecznym” wyborem produktów wysokiej jakości jest firma Dolmar.
Mam nadzieję, że te krótkie wprowadzenie do tematu łańcuchów pilarek spalinowych i elektrycznych pomoże Państwu w przyszłości w doborze właściwego układu tnącego.